पोस्ट्स

भगवत गीता : यश अन् आनंदाचा राजमार्ग

इमेज
VHKL : श्रीमद् भगवतगीता : यश आणि आनंदाचा राजमार्ग : भगवतगीता, भगवान श्रीकृष्णांनी अर्जुनाला सांगितलेली परमेश्वरी दिव्य वाणी, केवळ एक धार्मिक ग्रंथ नाही, तर त्यात जीवनातील प्रत्येक प्रश्नाचे समाधान आहे. तरुणांसाठी तर ते एक अनमोल मार्गदर्शक आहे, जे त्यांना सकारात्मक दृष्टिकोन देत, योग्य आध्यात्मिक मार्गावर चालायला शिकवते. आयुष्यात सुख आणि दुःख हे एकाच नाण्याच्या दोन बाजू आहेत. भगवतगीता आपल्याला या दोन्ही परिस्थितीत समत्व कसे राखायचे हे शिकवते. जेव्हा आनंद असतो तेव्हा हुरळून जायचे नाही आणि दुःख आले की खचून जायचे नाही, हे गीतेतील महत्त्वाचे सार आहे. भगवान श्रीकृष्ण सांगतात, "सुखदुःखे समे कृत्वा लाभालाभौ जयाजयौ।" याचा अर्थ सुख-दुःख, लाभ-हानी आणि जय-पराजय यांना समान मानून कर्म करत राहा. अनेकदा तरुण पिढीला त्यांच्या मानसिक अवस्थांबद्दल प्रश्न पडतात. चिंता, भीती, नैराश्य अशा भावनांना कसे सामोरे जावे, याबद्दल भगवतगीतेत स्पष्ट मार्गदर्शन दिलेले आहे. निष्काम कर्मयोगाचा संदेश देताना श्रीकृष्ण म्हणतात, "कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन।" म्हणजे तू फक्त कर्म कर, फळाची अपेक्षा ...

सप्तचक्रांची शक्ती आणि सुखसमृद्धी

इमेज
VHKL :  सप्तचक्रांची शक्ती : शांत निद्रा आणि सुखसमृद्धी: रात्री झोपताना विशिष्ट पद्धतीने हातांची स्थिती असणे याला अध्यात्मिक महत्त्व आहे. उजवा तळ हात अनाहत चक्रावर (हृदयाच्या मध्यभागी) आणि डावा तळ हात स्वाधिष्ठान (नाभीच्या खाली) आणि मणिपूर चक्राच्या (नाभीच्या ठिकाणी) मध्ये ठेवल्याने अनेक सकारात्मक लाभ मिळतात. अनाहत चक्र हे प्रेम, करुणा आणि संतुलनाचे केंद्र आहे. यावर उजवा हात ठेवल्याने आपल्यातील प्रेमळ भावना जागृत होतात. दिवसभरच्या तणावामुळे ब्लॉक झालेले हे चक्र पुन्हा ऊर्जेने भारित होते, ज्यामुळे मनात शांतता आणि सकारात्मकता येते. यामुळे भावनिक स्थिरता लाभते आणि इतरांबद्दल सहानुभूती वाढते. डावा हात स्वाधिष्ठान आणि मणिपूर चक्राच्या मध्ये ठेवल्याने आपल्यातील रचनात्मकता आणि इच्छाशक्तीला प्रेरणा मिळते. स्वाधिष्ठान चक्र सर्जनशीलता आणि आनंदाशी संबंधित आहे, तर मणिपूर चक्र आत्मविश्वास आणि ऊर्जेशी जोडलेले आहे. या दोन्ही चक्रांवर एकत्रित लक्ष केंद्रित केल्याने आपल्यातील सुप्त क्षमतांना चालना मिळते. नकारात्मक विचार दूर होतात आणि जीवनात पुढे जाण्याची प्रेरणा मिळते. या पद्धतीने झोपल्याने केवळ मा...

शिवशक्ती : ऊर्जा आणि स्थिरता

इमेज
VHKL : भारतीय अध्यात्मात शिव आणि शक्ती या दोन संकल्पना अत्यंत महत्त्वाच्या आहेत. शिव आणि शक्ती यांना भिन्न मानले जाते, परंतु सत्य हे आहे की 'शिव ही शक्ती आणि शक्ती ही शिव' आहेत. ते एकमेकांपासून वेगळे करता येणारे नाहीत. शिव हे चेतनेचे, स्थिरतेचे प्रतीक आहेत, तर शक्ती ही ऊर्जा आणि गतिशीलतेचे स्वरूप आहे. ज्याप्रमाणे अग्नी आणि त्याची उष्णता वेगळी करता येत नाही, त्याचप्रमाणे शिव आणि शक्ती अविभाज्य आहेत. शिव हे निष्क्रिय तत्त्व आहेत, तर शक्ती त्यांच्यामध्ये क्रियाशीलता निर्माण करते. शक्तीशिवाय शिव हे केवळ निष्क्रिय राहतील आणि शिवाशिवाय शक्तीला अभिव्यक्त होण्यासाठी आधार मिळणार नाही. या जगात जे काही घडते, ती शक्तीचीच लीला आहे आणि या लीलेचा आधार शिव आहेत. सृष्टीची निर्मिती, स्थिती आणि लय यांसाठी शिव आणि शक्ती दोघांचीही आवश्यकता असते. त्यांचे मिलन म्हणजेच जीवनातील समतोल. म्हणूनच, अनेक ठिकाणी शिव आणि शक्तीची एकत्रित उपासना केली जाते, जसे की अर्धनारीनटेश्वर रूप. हे रूपच दर्शवते की दोन्ही तत्त्वे एकच आहेत. थोडक्यात, शिव आणि शक्ती हे एकाच परमतत्त्वाचे दोन पैलू आहेत. ते एकमेकांचे पूरक आहेत आण...

स्त्रीशक्ती आदिशक्ती..!

इमेज
VHKL : स्त्रीशक्ती : स्त्री... आदिशक्ती! निर्मितीची जननी आणि विश्वाची आधारशिला. आजची स्त्री केवळ घरात रमणारी अबला नाही, तर ती प्रत्येक क्षेत्रात आपल्या कर्तृत्वाचा ठसा उमटवणारी सक्षम नारी आहे. शिक्षण, विज्ञान, कला, क्रीडा, राजकारण, संरक्षण अशा कोणत्याही क्षेत्रात आज महिला मागे नाहीत. आपल्या बुद्धिमत्तेच्या आणि कठोर परिश्रमाच्या बळावर त्यांनी स्वतःची एक वेगळी ओळख निर्माण केली आहे. आज अनेक स्त्रिया यशस्वी उद्योजिका बनल्या आहेत, आपल्या कल्पनांना मूर्त रूप देत आहेत आणि इतरांनाही रोजगार उपलब्ध करून देत आहेत. विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात महिलांनी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. कल्पना चावला, मेरी क्युरी यांसारख्या अनेक महिला शास्त्रज्ञांनी जगाला नवी दिशा दिली आहे. राजकारणातही महिला सक्रियपणे सहभागी होऊन नेतृत्व करत आहेत आणि समाजाला नवी दृष्टी देत आहेत. परंतु अजूनही काही ठिकाणी स्त्रियांना अनेक अडचणींचा सामना करावा लागतो. समाजात अजूनही लिंगभेद आणि अन्याय दिसून येतो. त्यामुळे स्त्रीशक्तीला पूर्णपणे विकसित होण्यासाठी सुरक्षित आणि समान संधी मिळणे आवश्यक आहे. शिक्षण आणि जागरूकता या माध्यमा...

धर्म रक्षा आणि मानवता

इमेज
VHKL : धर्म रक्षा आणि मानवता : धर्म आणि मानवता या दोन संकल्पना अनेकदा एकत्र पाहिल्या जातात. खरंच, धर्माचे मूळ उद्दिष्ट्य मानवाला सन्मार्गावर चालवून त्याचे कल्याण साधणे हेच असते. त्यामुळे, खरी धर्म रक्षा म्हणजे केवळ रूढी, परंपरा किंवा पूजा-अर्चा जपणे नव्हे, तर मानवी मूल्यांचे जतन करणे होय. जेव्हा आपण धर्माच्या नावाखाली द्वेष, हिंसा किंवा अन्याय करतो, तेव्हा आपण धर्माच्या मूळ उद्देशालाच हरवून बसतो. कोणताही धर्म द्वेष शिकवत नाही. सर्वच धर्म प्रेम, करुणा, आणि सहिष्णुता यांसारख्या उदात्त मूल्यांचा पुरस्कार करतात. त्यामुळे, खरी धर्म रक्षा तेव्हाच होते, जेव्हा आपण या मानवी मूल्यांना आपल्या आचरणात आणतो. एखाद्या गरजूला मदत करणे, दुःखी व्यक्तीचे दुःख समजून घेणे, आणि सर्वांशी समानतेने वागणे ही धर्माची शिकवण आहे. जेव्हा आपण या शिकवणीनुसार आपले जीवन जगतो, तेव्हा आपोआपच धर्माचे संरक्षण होते. कारण, अशा आचरणामुळे समाजात सलोखा निर्माण होतो आणि मानवी संबंध अधिक दृढ होतात. थोडक्यात, धर्म रक्षा म्हणजे मानवता जपणे. जेव्हा आपण प्रत्येक माणसात ईश्वराचा अंश पाहतो आणि त्याच्या कल्याणासाठी प्रयत्न करतो, तेव्हा ...

शेअर्स क्वांटिटी+क्वालिटी= लक्ष्यप्राप्ती

इमेज
VHKL : शेअर बाजारात यशस्वी होण्यासाठी केवळ शेअर्सची संख्या (क्वांटिटी) महत्त्वाची नाही, तर त्यांची गुणवत्ता (क्वालिटी) देखील तितकीच निर्णायक असते. एका संतुलित पोर्टफोलिओमध्ये या दोन्ही घटकांचा योग्य समन्वय असणे आवश्यक आहे. अनेक गुंतवणूकदार केवळ जास्त शेअर्स खरेदी करण्यावर भर देतात, ज्यामुळे पोर्टफोलिओ तर मोठा दिसतो, पण त्यात अनेक कमजोर आणि कमी वाढीची क्षमता असलेले शेअर्स समाविष्ट होतात. याउलट, काही गुंतवणूकदार केवळ ठराविक ‘क्वालिटी’ शेअर्सवर लक्ष केंद्रित करतात, जरी त्यांची संख्या कमी असली तरी भविष्यात चांगला परतावा मिळण्याची शक्यता असते. क्वालिटी शेअर्स निवडताना कंपनीची आर्थिक स्थिती, व्यवस्थापन, व्यवसाय मॉडेल आणि भविष्यातील वाढीची क्षमता यांसारख्या घटकांचा अभ्यास करणे महत्त्वाचे आहे. या कंपन्यांमध्ये दीर्घकाळ टिकून राहण्याची आणि चांगला नफा देण्याची क्षमता असते. पोर्टफोलिओमध्ये विविधता आणण्यासाठी वेगवेगळ्या क्षेत्रातील चांगल्या ‘क्वालिटी’ शेअर्सचा समावेश करणे महत्त्वाचे आहे. क्वांटिटीचा विचार करताना, आपल्या गुंतवणुकीच्या उद्दिष्टांनुसार आणि क्षमतेनुसार शेअर्सची संख्या ठरवणे आवश्यक आहे...

अबोल प्रेमाची कठोर शिकवण

इमेज
VHKL : प्रिय बालमित्रांनो, तुम्ही ज्या जगात आहात, ते आमच्या ७०-८० च्या दशकातील जगापेक्षा खूप वेगळे आहे. त्यावेळी प्रेम व्यक्त करण्याच्या पद्धती वेगळ्या होत्या, पण त्यामागे असलेली भावना निखळ आणि खरी होती. त्या काळात, मोठी माणसे कठोर शिक्षा देत होती, पण त्या प्रत्येक शिक्षेमागे त्यांच्या मुलांच्या उज्ज्वल भविष्याची तळमळ होती. मार खाल्ल्यावर न रडण्याची शिकवण आम्हाला दुःख सहन करण्याची आणि खंबीर बनण्याची प्रेरणा देत होती. वेळेचं महत्त्व न पाळल्याबद्दल मिळणारा मार वेळेची किंमत शिकवून गेला. मोठ्यांचा आदर करणे आणि त्यांच्या अनुभवांचा मान राखणे हे संस्कार आमच्या व्यक्तिमत्त्वाला एक वेगळी ओळख देत होते. वेळेवर काम करणे, जबाबदारीने वागणे, पाहुण्यांचे आदरातिथ्य करणे, संयम राखणे आणि सामाजिक बांधिलकी जपणे यांसारख्या गोष्टी आम्हाला शिकवल्या गेल्या. मिळालेल्या भेटवस्तूंचा मोह न धरण्याची शिकवण आम्हाला निस्वार्थ प्रेम आणि आपुलकीची किंमत शिकवत होती. भौतिक गोष्टींपेक्षा मानवी संबंध आणि भावना किती महत्त्वाच्या आहेत, हे त्या शिक्षणातून आमच्या मनात रुजले गेले. आजच्या जगात प्रेम व्यक्त करण्याच्या पद्धती बदलल्य...